Οι συνεταιρισμοί δείχνουν τον δρόμο και στην ανακύκλωση.συνεταιριστική ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή !

Οι συνεταιρισμοί δείχνουν τον δρόμο και στην ανακύκλωση.

Πρωτοβουλίες πολιτών σε όλη την Ελλάδα, ακολουθώντας τη μέθοδο της διαλογής απορριμμάτων στην πηγή, στήνουν «πράσινες» επιχειρήσεις και ανοίγουν νέα προοπτική στη διαχείριση των σκουπιδιών, μακριά από τη λογική των… εργολάβων.

Σε μια Ελλάδα που είναι από τις ουραγούς της Ευρώπης στην ανακύκλωση, με το 82% των απορριμμάτων να καταλήγει στις χωματερές, πολίτες από τις τοπικές κοινωνίες παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους και ιδρύουν συνεταιριστικές επιχειρήσεις ανακύκλωσης, με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος και την κάλυψη τοπικών αναγκών. Η «Εφ.Συν.» μίλησε με πέντε τέτοιες πρωτοβουλίες ανά την Ελλάδα, που λειτουργούν ως Α.Ε. ή ως Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις και Αστικοί Μη Κερδοσκοπισκοί Συνεταιρισμοί, μαθαίνοντας για το ελπιδοφόρο ξεκίνημα, τις μεθόδους τους, τα προβλήματα και τις προοπτικές που υπάρχουν.

1. Την αρχή έκανε το 2011 η «Λακωνική Βιοενεργειακή Α.Ε.» στη Σπάρτη.
Η κατάσταση που επικρατούσε με τα σκουπίδια στην περιοχή και η αδυναμία της δημοτικής αρχής να δώσει αποτελεσματική λύση οδήγησαν τον Σταύρο Αργυρόπουλο στην πρωτοβουλία

της ίδρυσης μιας εταιρείας ανακύκλωσης που βρήκε μεγάλη ανταπόκριση από την τοπική κοινωνία. Η εταιρεία εισήγαγε τη δική της μέθοδο διαχείρισης των απορριμμάτων με διαχωρισμό των ανακυκλώσιμων υλικών στην πηγή (και όχι μετέπειτα διαλογή σύμμεικτων υλικών) που πλέον είναι γνωστή ως «λακωνική μέθοδος διαχείρισης απορριμμάτων».

Σήμερα διαχειρίζεται τα απορρίμματα τουλάχιστον 1.000 οικογενειών καθώς και τοπικών επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα να παράγει τόσο περιβαλλοντικό όσο και οικονομικό όφελος αφού, εκτός από τη μείωση του όγκου των απορριμμάτων στις χωματερές, προσφέρει και θέσεις εργασίας. Στο πολυμετοχικό σχήμα είναι ευπρόσδεκτοι να συμμετέχουν ισότιμα όλοι οι κάτοικοι της περιοχής αλλά όχι μεγαλομέτοχοι και επιχειρήσεις, οι αποφάσεις λαμβάνονται από γενική συνέλευση και στόχος είναι τα κέρδη είτε να επιμερίζονται στους πολίτες ανάλογα με τη συμμετοχή τους είτε να διοχετεύονται για έργα που χρειάζεται η τοπική κοινωνία, όπως μας πληροφορεί ο κ. Αργυρόπουλος: «Η συμμετοχή του πολίτη είναι κομβική και κυρίαρχη. Ο πολίτης διαχειρίζεται ο ίδιος τα απορρίμματά του και έτσι έχουμε κοινωνικό, περιβαλλοντικό και αναπτυξιακό όφελος».

2. Τα βήματα της Σπάρτης ακολούθησε και η Τρίπολη, με την «Αρκαδική Εναλλακτική Α.Ε.» να προσπαθεί να λύσει το πρόβλημα με τα σκουπίδια και να προσφέρει στην περιοχή. Λειτουργεί εδώ και έναν χρόνο και διαχειρίζεται 30 τόνους απορριμμάτων μηνιαίως με τη συμμετοχή 350 οικογενειών και ενδιαφέρον από επιχειρήσεις. «Αυτή η μέθοδος μπορεί να δώσει στην Ελλάδα νέες θέσεις εργασίας και να επιλύσει το πρόβλημα με τα σκουπίδια. Το 90% των αστικών στερεών αποβλήτων περιέχει χρήσιμα υλικά. Πρέπει να επαναχρησιμοποιούνται και όχι να καταλήγουν σε ΧΥΤΑ ή να πηγαίνουν για καύση», λέει στην «Εφ.Συν.» ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Βασίλης Γιόκαρης. Βέβαια, η ανακύκλωση δεν είναι τόσο κερδοφόρα και εύκολη υπόθεση όπως ακούγεται, και έτσι χρειάζεται η στήριξη των πολιτών με τη μεγαλύτερη συμμετοχή τους και τις συνδρομές τους για να επιβιώσει το εγχείρημα, υποστηρίζει ο κ. Γιόκαρης. «Στόχος μας είναι η δημιουργία μιας βιώσιμης οικονομικά μονάδας που επιλύει ένα σοβαρό πρόβλημα, παράγει πολιτισμό και έχει οικολογική συμβατότητα. Προφυλάσσουμε τους πολίτες από λύσεις διπλά κοστοβόρες και αναποτελεσματικές. Οταν η εταιρεία έχει κέρδη, η γενική συνέλευση είναι αυτή που θα αποφασίσει εάν θα επιστραφούν στους μετόχους ή εάν θα χρησιμοποιηθούν για έργα κοινωνικής πρόνοιας και προστασίας του περιβάλλοντος», καταλήγει.

3. Πρόσφατα ξεκίνησε τη δράση της στην πόλη της Πάτρας και πιλοτικά στο Αρκτικό Διαμέρισμά της και στον πρώην Δήμο Ρίου η Κοιν.Σ.Επ. «Ανακυκλώνω στην Πηγή». Ηδη σε τέσσερις μήνες λειτουργίας της υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και συνεργασία τοπικών επιχειρήσεων, κατοίκων, σχολείων, νοσοκομείων καθώς και του Πανεπιστημίου Πατρών. Στην αχαϊκή πόλη λειτουργεί ανακύκλωση, αλλά αρκετά από αυτά που συλλέγονται καταλήγουν τελικά στον κορεσμένο ΧΥΤΑ της Ξερόλακκας. Τα μέλη του συνεταιρισμού οργανώνουν επισκέψεις σχολείων στην αποθήκη τους και ενημερώνουν τους μαθητές για την ανακύκλωση, ενώ βασίζονται στην εθελοντική προσφορά και στον διαχωρισμό των απορριμμάτων στην πηγή, συλλέγοντας αυτή τη στιγμή χαρτί, πλαστικά, αλουμίνιο και λευκοσίδηρο.

Ολες οι αποφάσεις λαμβάνονται συλλογικά, αφού κάθε εβδομάδα συνεδριάζει η διοικούσα επιτροπή και κάθε μήνα διεξάγεται γενική συνέλευση. «Το ελπιδοφόρο μας εγχείρημα έχει οικολογικό και κοινωνικό περιεχόμενο. Αυτό που πετάμε είναι ένας πλούτος που μπορεί να επιστρέψει στην τοπική κοινωνία. Σήμερα η Πάτρα δεν κερδίζει τίποτα από την ανακύκλωση τον απορριμμάτων της και μόνο ξοδεύει. Θέλουμε να δημιουργήσουμε σε 25 περιοχές της Πάτρας που σήμερα δραστηριοποιούμαστε πυρήνες και συνελεύσεις κατοίκων που θα αποφασίζουν πού θα διανέμεται το όφελος που θα προκύψει από τη λειτουργία της επιχείρησης», λέει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος του συνεταιρισμού και καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών, Γιάννης Ζαρκάδης.

4. Και η νησιωτική Ελλάδα δείχνει ιδιαίτερο ζήλο για την ανακύκλωση, με παρόμοιες πρωτοβουλίες να εμφανίζονται ήδη σε Μύκονο και Τήνο. Ο Αστικός Μη Κερδοσκοπικός Συνεταιρισμός «Μοίκονος» προήλθε ύστερα από ζυμώσεις ενεργών πολιτών που ήταν απογοητευμένοι με την αδιαφορία που επικρατούσε για την ανακύκλωση και την αποκομιδή των σκουπιδιών στη Μύκονο. Τον Ιούλιο του 2013 ξεκίνησε τη δράση του με τη συλλογή 10 διαφορετικών ανακυκλώσιμων υλικών. Ολες οι αποφάσεις που αφορούν τον συνεταιρισμό και τη διοχέτευση των κερδών του για τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας λαμβάνονται μέσω γενικών συνελεύσεων και υπάρχει απόλυτη διαφάνεια, αφού μέχρι και τα τιμολόγια από την πώληση των ανακυκλώσιμων υλικών δημοσιεύονται στο Διαδίκτυο.

Σε επίσκεψή του ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιάννης Μαχαιρίδης, μίλησε για μια αξιέπαινη πρωτοβουλία που πρέπει να στηριχθεί από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Παρ’ όλα αυτά ο Δήμος Μυκόνου δεν έχει ασχοληθεί με τον συνεταιρισμό και δεν έχει συζητήσει τις προτάσεις που έχει υποβάλει εδώ και περίπου τρεις μήνες για την εφαρμογή του μοντέλου του σε ευρεία κλίμακα στο νησί, ενώ την ίδια στιγμή έχουν γίνει καταγγελίες ότι τα απορρίμματα από τους μπλε κάδους της ανακύκλωσης της Μυκόνου δεν κατέληγαν στην ανακύκλωση αλλά στον ΧΥΤΑ της Φυλής καθώς δεν γινόταν κανενός είδους διαλογή στο νησί.

«Ο δήμος δεν βλέπει θετικά το εγχείρημά μας μέχρι στιγμής, αλλά θεωρώ πολύ σημαντική τη συνεργασία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μαζί μας, ώστε να δεχόμαστε μεγαλύτερο όγκο απορριμμάτων και να έχουμε περισσότερα έσοδα τα οποία θα μπορέσουμε να επενδύσουμε για τη βελτίωση του συστήματος διαχείρισης, όπως και για τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας. Εμείς θέλουμε κοινωνικοποίηση και δημόσιο έλεγχο στη διαχείριση των απορριμμάτων», λέει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος του συνεταιρισμού «Μοίκονος», Σταύρος Ασημομύτης.

5. Στην Τήνο, το έργο της ανακύκλωσης, που δεν υπήρχε σε οργανωμένη μορφή στο νησί, έχει αναλάβει εδώ κι έναν χρόνο η Κοιν.Σ.Επ. «Καλλονή-Κελλιά». Ηδη στο εγχείρημα συμμετέχουν πάνω από 300 οικογένειες και περίπου 100 επιχειρήσεις και, κατά τον πρόεδρο του συνεταιρισμού, Δημήτρη Πολιτόπουλο, οι στόχοι του πρέπει να κινούνται γύρω από το τρίπτυχο «προστασία του περιβάλλοντος, εκπαίδευση και προώθηση του τόπου και των προϊόντων του». Μείζονος σημασίας βέβαια θεωρείται και η δημιουργία θέσεων εργασίας, η ενίσχυση ευάλωτων κατοίκων του νησιού και η προώθηση πολιτιστικών δραστηριοτήτων. Πρόσφατα, η Κοιν.Σ.Επ. «Καλλονή-Κελλιά» Τήνου έγινε μέλος του πανευρωπαϊκού δικτύου συνεταιριστικών επιχειρήσεων Rescoop που σχετίζεται με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και συστάθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Στην περίπτωση της Τήνου η δημοτική αρχή συνεργάζεται με το εγχείρημα, κάτι που δίνει περισσότερες δυνατότητες και την ελπίδα για τους ανθρώπους του συνεταιρισμού ότι η Τήνος μπορεί να γίνει πρότυπο νησί στην ανακύκλωση.

Πλέον, ενδιαφέρον για τη συνεταιριστική ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή υπάρχει πανελλαδικά, αφού, σύμφωνα με τον Σταύρο Αργυρόπουλο, ανάλογες πρωτοβουλίες ετοιμάζονται σε τουλάχιστον 20 πόλεις και σε νησιά, δείχνοντας ότι η ανακύκλωση μπορεί να σταματήσει να αποτελεί άγνωστη λέξη στη χώρα μας, προσφέροντας ταυτόχρονα πολλαπλά οφέλη στις τοπικές κοινωνίες.

Πηγή: efsyn.gr